Simültane Çeviri İçin Hangi Ekipmanlar Kullanılır?

Simültane çeviri ekipmanı geliştirme fikri ilk olarak 1920’lerde Edward Filene ve Alan Gordon tarafından ortaya atıldı. “Filene-Finlay” adı verilen bu simültane çeviri sistemiyle toplantı başlamadan önce metinler okunup çevriliyordu. Yani o zamanlar simültane çevirinin “canlı” yapılabileceğini kimse düşünememişti.

İkinci Dünya Savaşı sonrası Nürnberg Duruşmaları esnasında bugünkü simültane çeviri ekipmanlarına benzer aletler kullanılmaya başladı.

Bugünkü çeviri araçlarının öncülleri ise savaştan sonra kurulan Birleşmiş Milletler tarafından geliştirildi.

Bugün çokuluslu konferansların hemen hepsinde simültane çeviri yapılıyor ve bu alanda uzmanlaşmış pek çok şirketin ürettiği ekipmanlar kullanılıyor.

Simültane çeviri için temel olarak 3 farklı yöntem izlendiğini söylemek mümkün.
1. Kalıcı Sistemler

Konferansın yapıldığı salona sabitlenen bu sistemler, en çok Avrupa Parlamentosu ve Birleşmiş Milletler toplantılarında kullanılıyor. Yani bu kurumlarda sürekli bir toplantı hali olduğu için çeviri ekipmanları salonların demirbaşı haline gelmiş durumda.

Çevirmenlerin oturup çeviri yaptığı ses geçirmez kabinler kalıcı sistemlerin en göze çarpan unsurudur. Tabii bu kabinin içindeki teknik ekipmanları da saymalıyız. Bu ekipmanlara detaylı değineceğiz.
2. Mobil Sistemler

Otellerde yapılan etkinliklerde teknik ekipmanlar ve kabinler dışarıdan getirilir ve etkinlik süresi boyunca toplantının yapılacağı salona kurulur. Bu kabinlerde her bir dil için en az 2 kişilik yer olmalıdır. Etkinlik çok büyük çaplıysa da kabinlerin de büyük olması gerekir.
3. Fısıldama Sistemleri

Kablosuz bir verici ile kablosuz kulaklık biçimindeki alıcılardan oluşan bu sistem, özellikle turizm alanında kullanılır. Yani etkinlik bir salonda oturma düzeniyle değil de yürüyüş halinde veya açık alanda yapılıyor bu sistem daha kullanışlıdır.

Şimdi de bu sistemlerin çalışma prensiplerine bakalım.
a. Kızılötesi Sistemler

Televizyon kumandasıyla aynı prensipte çalışan kızılötesi simültane çeviri sistemlerinde çevirmenin söyledikleri gözle görülmeyen bir ışık dalgasıyla dinleyenlerin kulaklığına iletilir. Bu kulaklarda yer alan dalga alıcılar ise çevirinin kulaklıkta ses olarak deşifre olmasını sağlar.

Bu sistemde verici ve alıcı arasında herhangi bir engel olmamalıdır. Yani ışık dalgaları alıcıdan vericilere direkt olarak ulaşmalıdır. Vericilerin önünde perde, duvar, kolon gibi şeyler olmamalıdır. Dalganın salonun tümüne ulaşması için bazı salonlarda birden fazla verici kullanılır.

Radyo dalgalarına karşı dirençli olan kızılötesi dalgalar, flaş veya aşırı parlak ışıklardan zarar görebilir.
b. Orta Menzilli Taşınabilir FM Sistemler

FM çeviri sistemleri radyo dalgalarını kullanarak çevirmenin söylediklerini dinleyicilere iletir. Dinleyiciler de kulaklarındaki çok kanallı alıcılar sayesinde çevirmenin söylediklerini duyar.

Kısa ve orta menzilli sistemler hafif ve taşınabilirdir. Bu sayede çantada taşınabilmeleri oldukça kolaydır.

Alıcılar ve vericler minimal tasarımlı olduğu için vücutta taşımaya uygundur. Yani yukarıda bahsettiğimiz gibi gezi ve turizm etkinlikleri için idealdir.

Çok kanallı yapı sayesinde dinleyiciler, diledikleri anda bir dilden başka bir dile geçiş yapabilirler. Örneğin konuşmacı İtalyanca konuşuyor olsun. Siz Türkçe simültane çevirmenin performansını başarılı bulmadığınız zaman İngilizce simültane çeviri kanalına geçiş yapabilirsiniz.

FM dalgaları duvar gibi engelleri aştığı için alıcı ve vericinin aynı odada olması gerekmez. Buna karşın kısa dalga kullanan sistemlerde çekiş mesafesi maksimum 100 metre civarındadır.
c. Uzun Menzilli Taşınabilir FM Sistemler

Eğer kapsama alanının geniş olması gerekiyorsa uzun menzilli bir sistem kullanmak gerekir. Kapsama alanı 300 metreyi bulabilen bu sistemler daha fazla güç isteyeceği için taşınabilirlikleri de kısa-orta menzilli sistemlere göre daha düşüktür, ancak yine de taşınabilir formattadırlar.

Bu sistem, radyo dalgalarının araya girmesine engel olur ve ses kalitesi daha yüksektir.